Mỗi lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp, công ty đều phải tuân thủ theo quy định của pháp luật, dựa trện nguyên tắc, quy định, chuẩn mực theo luật và chuẩn mực kế toán nhằm áp dụng cho doanh nghiệp có quy trình tổ chức công tác kế toán đầy đủ. Vậy chế độ kế toán trong doanh nghiệp được hiểu như thế nào? quy định của luật thông tư về chế độ kế toán doanh nghiệp thể hiện ra sao. Cùng chúng tồi đọc và tìm hiểu bài viết sau đây nhé
Khái niệm chế độ kế toán
Công việc của kế toán là thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối tượng và nội dung công việc cụ thể, dựa vào chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán theo luật kế toán ban hành
Chế độ kế toán là những quy định và hướng dẫn về quy trình tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp, do cơ quan quản lý nhà nước về kế toán và tổ chức được quản lý nhà nước về kế toán ủy quyền và ban hành
Tùy thuộc vào loại hình, nghành nghề kinh doanh mà doanh nghiệp phỉa tuân theo đúng chế độ kế toán riêng cho doanh nghiệp đó. Chế độ độ kế toán doah nghiệp vừa và nhỏ. chế độ kế toán cho doanh nghiệp siêu nhỏ. Chế độ kế toán cho đơn vị hành chính sự nghiệp, chế độ kế toán áp dụng bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam.
Xem thêm tại luật kế toán
Các loại chế độ kế toán
Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ
Đối với chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ được áp dụng tại TT132/2018/TT-BTC
Đối tượng áp dụng của thông tư này là: doanh nghiệp siêu nhỏ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo phương pháp tính trên thu nhập tính thuế và phương pháp tỷ lệ % trên doanh thu bán dịch vụ và hàng hóa. Tiêu chí để doanh nghiệp áp dụng kế toán này đó là được thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế mà trong quá trình hoạt động kinh doanh nghĩa vụ của doanh nghiệp.
Việc áp dụng chế độ kế toán phải nhất quán trong một năm tài chính, việc thay đổi chế độ kế toán đó là 1 lần vào đầu năm.
Chứng từ của doanh nghiệp siêu nhỏ có thể tự xây dựng biểu mẫu, hóa đơn chứng từ kế toán phù hợp với hoạt động kinh của mình, phải đẩm bảo rõ ràng, minh bạch, dễ kiểm tra, dễ kiểm soát
Như chứng từ kế toán thì doanh nghiệp siêu nhỏ có thể tự mở sổ kế toán phù hợp với đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp.
Ngoài những quy định trên thì còn có những quy định về tiền tệ, quỹ hưu trí người là kế toán và nhiệm theo định của luật về chế độ kế toán doanh nghiệp và tổ chức tuân theo
Chế độ kế toán cho doanh nghiệp vừa và nhỏ
Doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể áp dụng chế độ kế toán cho doanh nghiệp do thông tư số 200/2014/TT-BTC của bộ tài chính ban hành vào ngày 22/12/2015. Tuy nhiên nếu trong trường hợp doanh nghiệp đang áp dụng thông tư 133/2016/TT-BTC cho chế độ kế toán doanh nghiệp thì phải thực hiện đầu năm tài chính và thông báo lại cho cơ quan thuế có văn bản bổ sung hoặc sửa đổi.
Đối với doanh nghiệp có quy mô không lớn và thuộc các lĩnh vực đặc thù như điện lực , dầu khí, bảo hiểm ,… do bộ tài chính ban hàng và sử dụng chế độ kế toán đặc thù riêng biệt
Doanh nghiệp vừa và nhỏ áp dụng các chuẩn mực kế toán Việt Nam sau đây: chuẩn mực số 11: hợp nhất kinh doanh, chuẩn mực số 19: hợp đồng bảo hiểm, chuẩn mực số 22: trình bày bổ sung báo cáo tài chính của các ngân hàng và tổ chức tài chính tương tự, chuẩn mực số 25: báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán khoản đầu tư vào công ty con, chuẩn mực 27: báo cáo tài chính giữa niên đội, chuẩn mực số 28: báo cáo bộ phận, chuẩn mực số 30: lãi trên cổ phiếu.
Ngoài ra trong thông tư 133 có các quy định về chế độ kế toán như đơn vị tiền tệ , chuyển đổi báo cáo tài chính, quyền và trách nhiệm của doanh nghiệp.
Chế độ kế toán hành chính sự nghiệp
Chế độ kế toán hành chính sự nghiệp được quy định tại Thông tư 107/2017/TT-BTC có những quy định chung như sau:
Phạm vi điều chỉnh: Tại thông tư 107 có hướng dẫn những biểu mẫu và phương pháp lập chứng từ kế toán, danh mục hệ thống tài khoản và phương pháp hạch toán, danh mục số và phương pháp lập sổ kế toán. Phương pháp lập và trình bày báo cáo tài chính quyết toán ngân sách của đơn vị nhà nước
Được áp dụng cho các đơn vị hành chính sự nghiệp: cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, ….Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi một cách thường xuyên và chi đầu tư áp dụng kế toán doanh nghiệp
Xem thêm tại chế độ kế toán hành chính sự nghiệp
Chế độ kế toán áp dụng bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam.
Chế độ kế toán áp dụng bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam được quy định tại Thông tư 177/2015/TT-BTC , thông tư này hướng dẫn quy định về hệ thống tài khoản, phương pháp và nguyên tắc kế toán, lập và trình bày báo cáo tài chính, ghi sổ kế toán
Chế độ kế áp dụng bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam quy định tại thông tư 177 này thực hiện theo quy định chế độ kế toán doanh nghiệp
Quy định chế độ kế toán theo thông tư 133
Thông tư 133 quy định hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp vừa và nhỏ do bộ trưởng bộ tài chính ban hành có những quy định chung như sau:
Phạm vi điều chỉnh: hướng dẫn hạch toán và ghi sổ sách kế toán, lập và trình bày báo cáo tài chính doanh nghiệp nhỏ và vùa không áp dụng phải xác định nghĩa vụ nộp thuế của doanh nghiệp với nhà nước
Đối tượng áp dụng: mọi doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực thành phần kinh tế nhằm phát triển cho xá hội nằm trong quy định của pháp luật. Thuộc các doanh nghiệp vừa và nhỏ( bao gôm cả doanh nghiệp siêu nhỏ). Trừ một số doanh nghiệp đặc thù như doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp mà nhà nước nắm hơn 50% vốn điều lệ, các công ty đại chúng theo quy định của pháp luật về các nghành nghề đặc thù như: chứng khoán, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của luật hợp tác xã
Nguyên tắc chung: phải áp dụng nguyên tắc theo thông tư này vào nguyên tắc kế toán, nội dung và kết cấu của tài khoản tại quy định tại thong tư này phản ánh và hạch toán các giao dịch kinh tế phat sinh phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý của doanh nghiệp
Các chuẩn mực kế toán được áp dụng: chuẩn mực số 11 – hợp nhất kinh doanh, chuẩn mực số 19 – hợp đồng bảo hiểm, chuẩn mực số 22 – trình bày bổ sung báo cáo tài chính của các ngân hàng và tổ chức tài chính tương tự, chuẩn mực số 25 – báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán khoản đầu tư vào công ty con, chuẩn mực số 27 – báo cáo tài chính giữa niên đội, chuẩn mực số 28 – báo cáo bộ phận, chuẩn mực số 30 – lãi trên cổ phiếu
Lựa chọn đơn vị tiền tệ trong kế toán: Ngoài đơn vị trong kế toán là tiền tệ, thì ngoài ra còn phải lựa chọn đơn vị tiền tệ trong kế toán đối vơi các doanh nghiệp có chi tiêu, thu chi bằng tiền ngoại tệ căn cứ vào quy định của luật kế toán, xem xét và quyết định lựa chọn đơn vị tiền tệ trong kế toán. Đơn vị tiền tệ được sử dụng huy động các nguồn lực tài chính ( trái phiếu, cổ phiếu). Tiền tệ sử dụng cho hoạt động kinh doanh hoặc tích trữ
Xử lý doanh nghiệp chọn sai chế độ kế toán
Theo nghị định 41/2018/NĐ-CP được ban hành ngày 12/3/2018 quy định rõ trong trường hợp áp dụng sai chế độ kế toán mà đơn vị thuộc áp dụng sẽ bị phát từ 10-20 triệu đồng. Đối với các doanh nghiệp công bố và ban hành chuẩn mực kế toán, kiểm toán và chế độ kế toán không đúng thẩm quyền
Muốn thay đổi chế độ kế toán phải kết thúc năm tài chính, thực hiện bằng văn bản gửi về cơ quan thuế , vào đầu năm tài chính của doanh nghiệp. Để tránh những sai xót và những khoản phát không đáng có, doanh nghiệp công ty mới thành lập tìm hiểu kỹ về nghành nghề lĩnh vực mình kinh doanh hiểu rõ và chính xác nhất để tránh chọn sai chế độ kế toán, thông tư quy định của bộ tài chính về quy trình tổ chức công tác kế toán, hồ sơ chứng từ và biểu mẫu.
Xem thêm tại chế độ kế toá́n doanh nghiệp
