Trong các công việc liên quan đến bút toán, bạn cần tìm hiểu các loại bút toán cần thiết phù hợp với mỗi công việc. Hôm nay, luật kế toán sẽ giúp bạn tìm hiểu một trong số các loại bút toán quan trọng cho quá trình kế toán. Đó là bút toán điều chỉnh và các loại bút toán điều chỉnh nên sử dụng.
Khái niệm bút toán điều chỉnh
Bút toán điều chỉnh (hay với tên tiếng anh là Adjusting entries) là việc thực hiện điều chỉnh các nội dung thông tin kế toán như là các khoản chi đã trả trước, hay về các khoản thu đã nhận trước cần cho cho việc phân bổ dần vào chi phí, và doanh thu của nhiều kỳ khác nhau, đồng thời các khoản chi phí phải trả hay là các khoản phải thu cần được tính vào chi phí, doanh thu trong kỳ đang tiến hành thực hiện bút toán.
Theo định nghĩa như trên là ta có thể xác định cụ thể được mục đích chủ yếu của bút toán điều chỉnh sẽ bao gồm:
Bảo đảm về tính xác định và mức độ đo lường đầy đủ về doanh thu, hay các chi phí của kỳ (theo cơ sở dựa trên nguyên tắc dồn tích và phù hợp);
Đưa các tài khoản về trạng thái được thiết lập sẵn sàng cho việc thực hiện công việc lập Báo cáo tài chính.
Đây là một phần nội dung liên quan thuộc khái niệm liên quan đến bút toán nói chung, bạn cần tìm hiểu rõ hơn bút toán là gì để có thể hình dung được các loại bút toán có liên quan.
Các loại bút toán điều chỉnh
– Chi phí trả trước
Chi phí trả trước là một loại chi phí thực tế đã phát sinh nhưng chúng có những liên quan mật thiết đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều kỳ kế toán và việc thực hiện quá trình kết chuyển các khoản chi phí này vào nội dung của chi phí sản xuất kinh doanh của các kỳ kế toán sau. Bút toán điều chỉnh chi phí trả trước nhằm mục đích chủ yếu là thực hiện công việc phân bổ chi phí trả trước mà doanh nghiệp đã tiến hành chi vào các kỳ kế toán sao cho thật phù hợp. Các loại chi phí trả trước mà chúng ta thường gặp bao gồm:
Tiền dùng để thuê mặt bằng trả trước;
Tiền đóng bảo hiểm;
Chi phí cho việc quảng cáo trả trước;
Bút toán điều chỉnh chi phí trả trước xét trên phương diện thực tế sẽ làm tăng lên chi phí và giảm tài sản trong kỳ. Theo khái niệm trên đây chúng ta có thể thấy bản chất của chi phí trả trước được xem như là một loại tài sản. Vì vậy, khi tiến hành khai thác lợi ích kinh tế từ tài sản này thì giá trị của nó sẽ chuyển đổi dần sang nội dung chi phí.
– Danh thu chưa thực hiện
Doanh thu chưa thực hiện là hoạt động nhận trước tiền của khách hàng và thực hiện cam kết sẽ bán hàng hay thực hiện dịch vụ cho khách hàng. Điều này tất nhiên sẽ dẫn tới phát sinh một khoản nợ phải thực hiện trả cho doanh nghiệp.
Bút toán điều chỉnh doanh thu chưa thực hiện xét trên phương diện cơ sở thực tế sẽ làm tăng doanh thu và giảm đi các khoản nợ phải trả trong kỳ của doanh nghiệp. Về bản chất, doanh thu chưa thực hiện thực tế được xem như là một khoản nợ phải trả bắt buộc của doanh nghiệp. Doanh nghiệp thực hiện việc nhận tiền của khách hàng trước và phải có trách nhiệm trong việc thực hiện cung cấp các dịch vụ, hàng hóa trong tương lai đảm bảo cho khách hàng. Đến khi hàng hoá, dịch vụ đã được cung cấp đúng cho khách hàng thì doanh thu chưa thực hiện sẽ được chuyển thành doanh thu đã thực hiện và kế toán sẽ thực hiện khâu đánh giá tỷ lệ khối lượng công việc hoàn thành để thực hiện quá trình bút toán điều chỉnh, sau đó là đưa doanh thu chưa thực hiện về nội dung liên quan đến doanh thu của doanh nghiệp.
– Chi phí dồn tích/ chi phí phải trả
Chi phí dồn tích là nội dung liên quan đến các khoản chi phí đã phát sinh nhưng doanh nghiệp chưa thực hiện việc chi trả và chưa ghi nhận. Bút toán điều chỉnh chi phí dồn tích sẽ có vai trò làm tăng chi phí và tăng khoản nợ phải trả trong kỳ. Việc tiến hành chi trả các khoản chi phí dồn tích được thực hiện trong tương lai nên chi phí dồn tích còn được coi như là một khoản nợ cần phải trả ngắn hạn với tên gọi cụ thể là “chi phí phải trả”. Chi phí dồn tích sẽ bao gồm một số các khoản như sau:
Chi phí liên quan đến tiền lương của tháng, trả đầu tháng sau
Chi phí liên quan đến các dịch vụ sử dụng chưa thanh toán
Chi phí liên quan đến các khoản lãi vay đã phát sinh nhưng chưa đến kỳ trả
– Doanh thu dồn tích
Doanh thu dồn tích là nội dung liên quan đến các khoản doanh thu đã được thực hiện, đã phát sinh nhưng chưa có hoạt động thu được bằng tiền (doanh thu chưa thu tiền). Kế toán khi thực hiện công đoạn xử lý sẽ thực hiện việc ghi nhận doanh thu đã phát sinh cùng với vấn đề về một khoản nợ phải thu. Tức là bút toán điều chỉnh doanh thu doanh thu dồn tích sẽ có vai trò làm tăng doanh thu và bên cạnh đó là tăng tài sản của doanh nghiệp trong kỳ. Trong trường hợp này, kế toán phải ghi nhận các nội dung về doanh thu, đồng thời ghi nhận một tài sản (nợ phải thu) của doanh nghiệp. Các trường hợp doanh thu dồn tích thường gặp cụ thể như sau:
Phải thực hiện việc thu tiền lãi từ các khoản cho vay
Cho thuê tài sản với thời gian diễn ra ở nhiều kỳ
– Các khoản dự phòng
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam VAS số 18, nội dung về khoản dự phòng là khoản nợ phải thực hiện trả nhưng lại không chắc chắn về giá trị hoặc thời gian chính xác và cụ thể. Như vậy, bản chất của các tài khoản dự phòng sẽ liên quan đến việc điều chỉnh giảm tài sản. Có rất nhiều khoản dự phòng, ví dụ cụ thể như khoản dự phòng giảm giá liên quan đến hàng tồn kho, về dự phòng phải trả, hay các khoản dự phòng nợ phải thu khó đòi và đồng thời thì các doanh nghiệp đều sẽ thực hiện công việc là lập các khoản dự phòng. Nghiệp vụ về dự phòng thường được thực hiện vào khoảng thời gian là cuối bút toán điều chỉnh.
Tìm hiểu thêm các bút toán kết chuyển cuối kỳ
Trên đây là những nội dung mà bạn cần quan tâm đến bút toán điều chỉnh cùng với các loại bút toán điều chỉnh quan trọng. Hi vọng bài viết này sẽ giúp ích cho công việc và quá trình hoạt động của doanh nghiệp bạn.
